E-Ticarette Ürün Kategorisi Nasıl Belirlenir?

E-Ticarette Ürün Kategorisi Nasıl Belirlenir?

Dijital pazarlama ve satış stratejileri arasında yer alan ürün kategorilerinin belirlenmesinde, ürün planlamasına paralel bir seyir izlemek çok önemlidir. Dijital pazarlamada ürün kategorisinin belirlenmesi; yaz aylarında deniz kıyafetlerine, sonbaharda okul araç ve gereçlerine ve kış aylarında botlara odaklanmak gibi doğru ürünleri doğru zamanda müşteri beğenisine sunmaktır. Bu sebeple hangi dönemde hangi ürüne odaklanmak gerektiğini iyi analiz etmek gerekir.

E-ticaretin her alanında olduğu gibi ürün kategorisinin belirlenmesinde de iyi bir değerlendirme yapılmalıdır. Bu değerlendirmeler satış hedeflerine, geleceğe dönük bir vizyon katar. Bu sayede yakın veya uzak gelecekte hangi kategorilerin rağbet göreceği ve hangi ürünlerin öne çıkarılması gerektiği belirlenebilir. Bu sebeple iyi bir kategori yönetimi, mevsimselliği veya dönemselliği iyi bilmek ile başlar.

E-Ticarette Ürün Kategorisi Nasıl Belirlenir?

E-ticaret dijital pazarlama ve satış stratejileri çerçevesinde ürün kategorilerinin belirlenmesi için birçok faktörün bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerekir. 

Hangi ay hangi ürünü ön plana çıkarmak gerekir? 

Bu dönemde ciro, hangi ürün kategorisinden veya ürünlerden sağlanabilir? 

Bu ve benzeri soruların cevapları için geçmiş yıllardaki mevsimsel dağılıma bakmakla işe başlanabilir.

Öncelikle mevcut bütün ürünler listelenmelidir. Bu, ürünlerin nasıl kategorize edilmesi gerektiği konusunda fikir verecektir. Mevcut ürünlerin listelenmesi stok kontrolü ve ürün yönetimi çalışmalarını detaylandırmak için de önemlidir. İkinci etapta ürünler özelliklerine ve detaylarına göre düzenlenmelidir. Bu noktada ürünleri kategorize edilmesi için; model, renk, işlevsellik, sezon ve dönemsellik, marka, fonksiyon, cinsiyet ve yaş gibi kategorilere ayrılmalıdır.

E-ticarette ürün kategorisi nasıl belirlenir sorusundan önce e-ticarette kategorilerin belirlenme süreçlerini inceleyelim.

E-ticarette ürün kategorisinin belirlenmesi sürecinde şu faktörler ele alınmalıdır;

❖ Cironun yüzde 80’ini sağlayacak ürünler ay bazında oluşturulmalıdır. Bu işlemlerin erken yapılması, dönem öncesi işleri kolaylaştıracaktır.

❖ Hangi ay hangi kategorinin ve hangi ürünün ön plana çıkacağı ile ilgili bir plan dahilinde tedarikçi görüşmeleri yapılmalıdır.

❖ Ürün fiyatlandırmaları için müşteri veri tabanı kullanılarak, müşteri alışveriş davranışları ele alınmalıdır. Fiyatlandırma için tedarikçilerin öngörüleriyle sınırlı kalınırsa piyasa şartlarından kopuk bir fiyat stratejisi izlenmiş olacaktır.

❖ Müşteri profili ve ürün kategorilerinin mevsimselliği arasında bağlantı kurulmaya çalışılmalıdır.

❖ Ürün kategorilerinde dikkat çeken ve rakiplerden ayrıştıran ürünlere odaklanmak gereklidir.

❖ Ürün adedi olarak daha az önemli; ancak ciro anlamında daha fazla gelir sağlayacak ürünlere öncelik verilmelidir.

❖ İlgili dönemde daha uygun fiyatlı ve daha kaliteli ürünlere odaklanmak önemlidir.

❖ Potansiyel müşteriler ürün aramak için siteyi ziyaret ettiğinde ilgilendiği kategoride tanıtımı yapılan ana ürünü çok iyi seçmek gereklidir. Bu ürünün stok miktarı yüksek ve fiyatı benzersiz olmalıdır.

❖ Dijital pazarlama planlaması yapılırken kategori yönetiminin karar verdiği ürün planlamasına paralel bir seyir izlemek çok önemlidir. Bu paralellik sağlanmazsa aralık ayında terlik, temmuz ayında kışlık lastik ürünlerini ön plana çıkarabilirsiniz.

❖ Aylık, ürün bazında planlama önceden yapılmalı ve pazarlama ekibi kategori ekibine gün bazında trafik raporları iletmelidir.

❖ Kategoriler belirlenirken rakipler de çok iyi kontrol ve takip edilmelidir. Bu kontroller iyi seviyede yapılamazsa rakiplerin önüne geçmek olası değildir.

Dijital Pazarlama ve Satış Stratejilerinde Ürün Kategorisi Belirlemenin Önemi

Dijital pazarlama ve satış stratejilerinde ürün kategorisi belirlemek, e-ticaret girişiminin hedeflerine hizmet eden bir uygulamadır. Bu uygulamanın hayata geçirilebilmesi için planlama yapmak çok önemlidir. Planlama yapmak kadar planlamayı revizyonlar ile canlı tutmak da süreklilik için önem arz etmektedir.

Ürün kategorileri ve ürünlerin nasıl kategorilendirildiği, ürün kategori yönetiminin sorumluluğundadır. Ürünleri doğru bir zamanda doğru bir şekilde kategorilendirmek, siteyi ziyaret eden müşterilerin ürünlere daha kolay ulaşmasını sağlarken, ilgi gören ürünleri keşfetmeye ve bunları da öne çıkartmaya yardımcı olur. E-ticaretin konvansiyonel perakendeye göre en büyük avantajlarından biri, daha dinamik olması ve plan revizyonlarının daha hızlı yapılabilmesidir. Bunlar sonucunda yönetim daha aktif yapılabilir.

Tedarikçilerle onlarca görüşme yapan kategori yöneticileri, bir yandan da pazarlama ekibi ile toplanmaya mutlaka zaman ayırmalıdır. Pazarlamada başarının ancak bir ekip çalışması ile sağlanabileceği unutulmamalıdır. E-ticarette başarılı olmuş girişimlerde “X departman oldukça düşük performans gösterdiği halde çok başarılı olduk!” şeklinde bir ifade duyulmaz. Duyuluyorsa bile performans, potansiyelin çok altında demektir.

Bu sebeple ürün kategorileri belirlenirken kategori yönetimi ile pazarlama yönetimi tam olarak koordine halinde olmazsa başarı sadece tesadüflere kalacaktır. İçinde “kârlılık” kelimesi geçmeyen bir kategori yönetimi başarılı değildir. Brüt kârlılık da ürün bazında hedeflenmelidir. Eğer net kârlılık ürün bazına indirgenebilirse çok önemli bir bariyeri aşmak mümkün olacaktır.

Kısacası “ürün”, her şeydir. Önce buraya odaklanmak gerekir. Her sene, bir önceki seneden daha iyi sonuç almayı hedefleyen e-ticaret girişimleri dönemsel ürün kategorilerine odaklanmalı; bunu, pazarlama ve satış stratejilerinin en önemli parçası haline getirmelidir.

---

Kaynak: eticaret.gov.tr

Yazar: Eren ŞENOĞUL | E-Ticaret Danışmanı